VELİ - VELAYET TERZİBABA NECDET ARDIÇ UŞŞAKİ SÛRE-İ FETH VE FETHİN HAKİKATLERİ ADLI ESERDEN Lügatta Veli=(Veli) Ermiş-eren-Allah dostu-Mâlik-Küçük çocukların halinden mes'ul kimse-Baba-Allah'ın isimlerinden biri.) Diye ifade edilmektedir. Evvelâ, velâyet-i, hakk'ın ve halkın Velileri diye ikiye ayırabiliriz. (1) Halkın velileri = Bunlar aslında, gerçek manâ da (Veli) olmayıp, zahirde, belki ibadet ve taat-lerinin çok görülmesinden, (Evliya gibi) lâkabı yakıştırılıp daha sonraki nesiller tarafından (Evliya) diye tanınan ve bu şekilde şöhret bulan, yapılarına göre (âbit, zâkir, şâkir, mutteki) gibi olan İnsanlardır. Evliya diye şöhret bulmuş bu kimseler halkın evliyalarıdır ki; Evliya sınıfına girmezler. (2) Hakk'ın velileri = İse (4) sınıftır: (1) = Meşreb-i İbrâhimiyye velileri: (2) = Meşreb-i Museviyye velileri: (3) = Meşreb-i İseviyye velileri: (4) = Meşreb-i Muhammediyye velileri, dir ki, en kemal-lileri bunlardır. Not=Yukarıda bahsedilen, Mu